Chùm Nho Phẫn Nộ
Nguyên bản tiếng Anh: The Grapes of Wrath
Tác giả: John Steinbeck (Giải Nobel Văn Học 1962)
Người dịch: Phạm Thủy Ba
Nhà Xuất Bản: NXB Hội Nhà Văn
Chùm nho phẫn nộ kể về sự thăng trầm trong hành trình của gia đình Joad từ vùng đất quê nghèo khó ở vùng hoang hóa Dust Bowl của bang Oklahoma, phải chuyển đến miền đất hứa California. Họ là những nông dân làm thuê, vì nạn đói kém đã phải bán đất đai để gia nhập vào đám đông tiến về miền tây đi tìm miếng ăn. Trong hành trình đó, có nhiều gia đình đã bị chết vì mệt mỏi, đói khát, bệnh tật… Gia đình Load cùng những người cùng chuyến hành trình phải thiết lập một xã hội nhỏ. Khi tới California, họ nhận ra rằng những gian khổ của họ không thể chấm dứt: công việc ở đây là một sự kinh hoàng và đổi lại là một mức thu nhập cực kỳ bèo bọt. Gia đình Joad phải chịu đựng sự lạm dụng sức lao động của các ông chủ nông trại - những kẻ giàu có và quyền thế và sự bóc lột của tổ chức thương mại (organized business). Mâu thuẫn này lên đến cực điểm và bùng nổ bằng phản kháng của Tom - cậu con trai trong gia đình Joad không kiềm chế được đã phạm tội giết người…
Chùm nho phẫn nộ lấy bối cảnh không gian tương đối hẹp, hành trình từ Oklahoma đến California cũng là quá trình đi xuống đáy cùng xã hội của một gia đình nông dân Mỹ, gia đình Joad (Tom). Nhưng tác phẩm đồng thời cũng phản ánh một cuộc di dân khổng lồ, nạn thất nghiệp khủng khiếp trong tầng lớp nông dân và tiểu chủ Mỹ trước sức phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật với sự thay thế sức lao động con người của máy móc hiện đại, một bức tranh sống động về hiện thực đời sống của người nông phu Mỹ bị phá sản giãy giụa để sinh tồn, cũng như không khí hỗn loạn của khủng hoảng kinh tế và sự tước đoạt dã man thành quả lao động của con người trong xã hội Mỹ trước Đại chiến thế giới thứ 2.
Phản ánh một giai đoạn ngắn ngủi trong lịch sử Mỹ và trên địa điểm cụ thể là bang California, nhưng ý nghĩa tác phẩm đã vượt xa hơn khi mang ý nghĩa của một sử thi bi kịch về nhân dân Mỹ. Chùm nho phẫn nộ đã trở thành tiếng kêu cứu khẩn thiết của nhân dân lao động bị thất nghiệp, sống trong những căn lều lụp xụp trên khắp đất nước. Mặc dù có sức lao động phi thường và biết hy vọng vào tương lai, nhưng cuộc đời của họ đang ngày càng dấn sâu hơn vào con đường khổ ải.
Tuy nhiên, Chùm nho phẫn nộ không chỉ chân thực phản ánh sự tàn khốc của một thời kỳ lịch sử Mỹ quốc, mà còn chú trọng trình bày tình cảm đối với quê hương, sự lưu luyến đối với đất đai, tâm lý chống đối cách mạng công nghiệp, tình cảm đối địch với bộ máy quốc gia cảnh sát và nhà ngục. Tác phẩm cũng đồng thời phản ánh phương diện lạnh lùng khắc nghiệt của cách mạng công nghiệp.
Tiểu thuyết tập trung mô tả hai hình tượng Tom và Casy. Tom tính tình thô bạo nhưng dám phản kháng và đấu tranh, cuối cùng tìm được hướng đi cho bản thân qua sự kết hợp tự nguyện vận mệnh của cá nhân với vận mệnh của những người cùng khổ. Casy là một mục sư lang thang, chống lại Thượng đế của ông và vứt bỏ giáo chức để quan tâm đến nỗi cực khổ của nhân dân thời đó, đã hy sinh vì tổ chức cuộc bãi công.
Về mặt nghệ thuật, Chùm nho phẫn nộ thể hiện một văn phong già dặn và giàu xúc cảm. Bằng tính chân thực và tính sâu sắc to lớn, bút pháp tả thực có sức tố cáo mạnh mẽ, tác phẩm đã lôi cuốn người đọc ngay từ khi được xuất bản lần đầu tại Oklahoma với lượng phát hành vượt trên cả Cuốn theo chiều gió và rất nhanh chóng được dựng thành phim, gây nên nhiều dư luận trái ngược về ý nghĩa của tác phẩm đối với độc giả đương thời bao gồm cả những ông chủ tư bản giàu sụ và những người làm thuê khốn cùng.
Tải về